Afgelopen week liep ik een overvolle teampost op cardiologie binnen, het was net koffietijd, toen ik één van de verpleegkundigen Monopoly op haar telefoon zag spelen. Een welkome afwisseling tussen gesprek en koffiedrinken.
Sowieso wordt er door patiënten heel wat afgespeeld tussen de bedrijven door. Het lange wachten wordt gevuld met puzzelboekjes, Candy Crush en Wordfeud. Zo ontstaat er dus ook contact met de buitenwereld. Multiplayer games zijn een nieuwe manier voor familieleden en vrienden om in contact te blijven met de naaste in het ziekenhuis. Maar ook de ouderwetse bordspellen doen er nog steeds toe. Zo werd mij laatst gevraagd naar een bordspel en kon ik, na een kleine zoektocht, een stoffige doos Triominos overhandigen (een soort hardcore-versie van Dominos).
Kortom, spel speelt altijd al vaak een belangrijk onderdeel in onze levens. Maar in het ziekenhuis gaat het spel gewoon door. Als een vorm van afleiding, vermaak. Maar misschien ook wel dieper, als betekenisgevend. Niet zomaar is daar het bekende vers: laat alle kinderen tot mij komen, want het Koninkrijk van God behoort toe aan wie is zoals zij (Marcus 10:14).
Kinderen kunnen volkomen opgaan in het spel van het leven. Zoals een kind kan spelen op het strand. Eindeloos zand en water bij elkaar brengen en dan maar zien wat er gebeurt. Zichzelf als het ware verliezen in het spel. Misschien daarom dat de bekende filosoof Nietzsche het spelende kind als hoogste vorm van het menszijn beschouwde.
Het spel heeft dus iets magisch, iets verleidelijks en diep menselijks. Juist omdat we in het spel alle zorgen van alledag kunnen vergeten. Even zijn we geen vader, moeder of kind. Maar zijn we de spelende mens. Zoekende naar een woord, een nieuwe highscore of een mooie straat in Monopolie. Het haalt ons uit de werkelijkheid. Een veilige plek met eigen regels die we beheersen en waarin we ons kunnen trainen.
Juist voor patiënten is het spel misschien daarom nog belangrijker. Omdat ze soms behoefte hebben aan deze vorm van mens-zijn. Niet de rauwe werkelijkheid van onzekerheid en een falend lichaam. Maar een plek waarin er controle is en er plezier beleefd kan worden.
In deze week na Pasen, de opstanding van Christus, gaat het over de waardering van het leven zelf. Over het mens zijn. Over jezelf verliezen in de schoonheid van het spel. Van sport, dans, bordspel of digitaal. Daarin schuilt een diepe menselijke behoefte die heel dicht aanschuurt tegen betekenisgeving. Het spel speelt daarin een grote rol.
Veel speelplezier toegewenst.
Hartelijke groeten,
Ben Rumping
