Vertrouwen kent grofweg twee vormen. Een ongrijpbare vorm van vertrouwen in het goede van de wereld. Dat de dingen zijn zoals ze horen. We vertrouwen de meeste mensen op hun blauwe (of bruine) ogen, stappen dagelijks in de auto in de verwachting veilig aan te komen op onze bestemming en vertrouwen op ons lichaam dat het ons niet in de steek zal laten.   

In het ziekenhuis geldt een ander soort van vertrouwen in de vorm van een sociaal contract. Ik geef je mijn vertrouwen en daarmee ga ik er vanuit dat jij bepaalde dingen voor mij zult doen. Een deel van elke behandeling, contact of ontmoeting in het ziekenhuis bestaat uit deze vorm van vertrouwen. Het is als het cement tussen de bouwstenen van elk plan. Je moet er als patiënt in het ziekenhuis vanuit kunnen gaan dat elke zorgverlener die je ontmoet het beste met je voorheeft, de adviezen geeft die bijdragen aan het herstel of behandeling en dat de zorgverlener dat doet vanuit een bepaalde vakinhoudelijke kennis. Oftewel iemand is zowel bevoegd als bekwaam.

Toch gebeurt het in het RKZ soms dat het vertrouwen ontbreekt. Het vertrouwen dat ‘’het ziekenhuis’’ of de dokter het beste met de patiënt voorheeft. Dat zijn of haar adviezen bijdragen aan een goede behandeling, en dat de dokter dat doet vanuit een bepaalde vakinhoudelijke kennis. Een intensivist vatte het goed samen toen hij zei: ‘’Er zijn niet alleen 17 miljoen virologen, maar ook 17 miljoen intensivisten’’.

Wat doen we met elkaar als het vertrouwen ontbreekt? Maar ook, wat doet dat fundamenteel met ons? Als we niet vertrouwd worden? Bestaat er dan wel een basis om überhaupt een behandelrelatie met elkaar aan te gaan? Moeten we, voordat we iets voor iemand kunnen betekenen, de vraag stellen: vertrouwt u mij?

Zonder vertrouwen wordt elke behandeling als een huis zonder fundament. Want elke keuze is per definitie een twijfelachtige en kan worden uitgelegd als een manier om iemand schade te berokkenen. Om die reden is het denk ik vooral belangrijk om dat vertrouwen naar elkaar wel uit te spreken. Ik geloof erin dat jij een betrouwbaar persoon bent. Dat jij je werk naar eer en geweten doet en dat jij het beste voor hebt met de mens tegenover je. Op die manier ontstaat er een stevig fundament waardoor patiënt en zorgverlener gezamenlijk de juiste beslissingen kunnen nemen. En dat is uiteindelijk waar het om draait in het ziekenhuis.

Ben Rumping